Επί μια εβδομάδα το συνεργείο του Associated Press πήρε ειδική άδεια από το καθεστώς της Βόρειας Κορέας να τραβήξει φωτογραφίες από την καθημερινότητα της χώρας. Με μια βασική προϋπόθεση: να μην κάνει τίποτα περισσότερο απ' ό,τι επιτάσσουν οι Αρχές της χώρας.

Τους απαγορεύτηκε να φύγουν εκτός της προδιαγεγραμμένης πορείας και να συνομιλήσουν με ανθρώπους. Ακόμα και έτσι, όμως, ο φωτογραφικός φακός κατέγραψε μια χώρα υπανάπτυκτη, που ζει ακόμα στη γεωργική περίοδο της οικονομίας. Με παιδιά να εργάζονται, με ανθρώπους να ζουν κάτω από το καθεστώς του φόβου και της λογοκρισίας, σε μια χώρα που πάνω της υπάρχει η μπότα του Κιμ Γιονγκ Ουν.

iefimerida.gr

Κάπου στα 1981, οκτώ άνδρες γύρω στα 70 έλαβαν μέρος σε πρωτοποριακό πείραμα. Εμειναν για πέντε ημέρες μέσα σε ένα μοναστήρι στο Νιου Χαμσάιρ. Εντάξει, αυτό δεν είναι κάτι πρωτοποριακό. Η πρωτοτυπία έγκειται στο γεγονός ότι το περιβάλλον που διαμορφώθηκε για την πενθήμερη ζωή τους εκεί δεν θύμιζε σε τίποτα το 1981, αλλά όλα είχαν προσομοιαστεί για να παραπέμπουν στο 1959. Από την ασπρόμαυρη τηλεόραση και τα έπιπλα, μέχρι τα περιοδικά και τα βιβλία στα ράφια της βιβλιοθήκης.

Οπως ανέφερε στους «New York Times» η 67χρονη πλέον καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, Ελεν Λέινγκερ, που εμπνεύστηκε το πείραμα, όλοι οι συμμετέχοντες αξιολόγηθηκαν μέσω διαφόρων τεστ για τη δεξιότητά τους, τη δύναμη της λαβής τους, την ευελιξία τους, την ακοή τους, την όρασή τους, τη μνήμη τους και τη γνωστική τους λειτουργία. Τότε, η Λέινγκερ είχε υποθέσει πως τα αποτελέσματα των εξετάσεων πριν και μετά το πείραμα θα ήταν αρκετά διαφορετικά, γιατί τότε θα επιδρούσε ο παράγοντας της έντονης ψυχολογικής παρέμβασης.

Και στους οκτώ άνδρες δόθηκε η σαφής εντολή να μην αναπολήσουν απλώς εκείνη την εποχή, αλλά να την ξαναζήσουν, αποκτώντας τις τότε συνήθειες και ξεχνώντας το οτιδήποτε σύγχρονό της, σαν να μην το έχουν ζήσει ποτέ. Τους ζητήθηκε, δηλαδή, «να κάνουν μια ψυχολογική προσπάθεια να γίνουν ο άνθρωπος που ήταν πριν από 22 χρόνια». «Εχουμε βάσιμους λόγους να πιστεύουμε πως αν το κάνετε σωστά, θα νιώσετε όπως ακριβώς νιώθατε το 1959», τους είπε τότε η Λέινγκερ.

Με το που έκλεισαν, λοιπόν, οι πόρτες του μοναστηριού, όλοι τους αντιμετωπίστηκαν ως νέοι. Οι συμμετέχοντες δήλωσαν πως έπρεπε μόνοι τους να μεταφέρουν τις αποσκευές τους στα δωμάτια του πάνω ορόφου, ακόμη και αν έπρεπε να το κάνουν μπλούζα-μπλούζα.

Κάθε μέρα συζητούσαν για «τρέχοντα» γεγονότα της χρονιάς 1959, όπως για παράδειγμα την πρώτη εκτόξευση αμερικανικού δορυφόρου κ.ά., και μιλούσαν με τέτοια θέρμη που έδινε την αίσθηση ότι όντως βρίσκονταν 22 χρόνια πριν. Τίποτα, ούτε καθρέφτες, ούτε ρούχα του '80, υπήρχαν μέσα στο ιδιότυπο σπίτι, έτσι ώστε να μη θυμίζει τίποτε το παρόν.

Στο τέλος της πενθήμερης διαμονής τους οι οκτώ συμμετέχοντες υποβλήθηκαν εκ νέου στις ίδιες εξετάσεις. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως ήταν όλοι πιο ευλύγιστοι και εύκαμπτοι, έδειξαν όλοι τους μεγαλύτερη χειρωνακτική επιδεξιότητα, στέκονταν πιο ευθυτενώς -γεγονός που τους έκανε ψηλότερους, όπως ακριβώς είχε εκτιμήσει η Λέινγκερ. Ισως το πιο απίθανο είναι ότι βελτιώθηκε ακόμη και η όρασή τους, ενώ άνθρωποι που κλήθηκαν να τους δουν πριν και μετά το πείραμα παραδέχθηκαν πως έδειχναν νεότεροι εμφανισιακά. Και όλα αυτά γιατί η Λέινγκερ «είχε βάλει το μυαλό τους σε προγενέστερο χρόνο» και έτσι το σώμα τους ακολούθησε τον νου τους.

Από τότε η Λέινγκερ έκανε μια σειρά άλλων πειραμάτων γύρω από την επίδραση του μυαλού πάνω στη γήρανση του σώματος και των λειτουργιών του. Τελευταίο ήταν ένα πρόγραμμα του BBC, το «The Young Ones», το οποίο προβλήθηκε το 2010 και ήταν υποψήφιο για τα «βρετανικά Emmy», τα BAFTA. Σε αυτό, διάσημοι μιας κάποιας ηλικίας μεταφέρθηκαν σε ένα αγροτόσπιτο, όπου όλα προσομοιάστηκαν για να παραπέμπουν στο 1975. Ολοι τους σημείωσαν αισθητή βελτίωση σχετικά με τα αποτελέσματα των εξετάσεων στις οποίες υποβλήθηκαν. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι πως ένας από τους συμμετέχοντες, ενώ κινούνταν μόνο πάνω σε αναπηρικό αμαξίδιο, κατάφερε να ξαναπερπατήσει έστω και με τη βοήθεια μπαστουνιού. Ολοι τους έδειχναν νεότεροι και παραδέχθηκαν πως επαναπροσδιόρισαν το «εγώ» τους και κατά συνέπεια το σώμα τους.

Μήπως τελικά η ηλικία δεν είναι τίποτε άλλο παρά θέμα μυαλού;

iefimerida.gr

Eχει τύχει σε όλους. Είτε να βρεθούν στη θέση αυτού που μυρίζει η αναπνοή του και το σώμα του είτε στη θέση του... απέναντι, αυτού που μυρίζει λόγω της κατανάλωσης κάποιου τροφίμου. 

Και μπορεί όλοι να γνωρίζουμε ότι το σκόρδο προδίδει για ώρες όποιον το έχει καταναλώσει, αλλά δεν είναι η μοναδική τροφή που επηρεάζει τον τρόπο που μυρίζει το ανθρώπινο σώμα. Γι' αυτό υπάρχει σαφώς και επιστημονική εξήγηση. Σύμφωνα με αυτή, λοιπόν, αυτό συμβαίνει γιατί απλά ο ανθρώπινος οργανισμός δυσκολεύεται  να μεταβολίσει ενώσεις του θείου που βρίσκονται σε πολλά τρόφιμα, όπως το σκόρδο, το κύμινο και τα σπαράγγια. 

Παρακάτω παρουσιάζονται 10 τέτοιες τροφές που προκαλούν... οσμές και πώς, σε περίπτωση που τις έχετε καταναλώσει, θα μπορέσετε να περιορίσετε την επίδρασή τους:

• Κόκκινο κρέας

Το 2006 Τσέχοι ερευνητές, συλλέγοντας και συγκρίνοντας δείγματα ιδρώτα από κρεατοφάγους και χορτοφάγους άνδρες, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι δεύτεροι μυρίζουν σαφώς πολύ καλύτερα από τους πρώτους. Ο μόνος τρόπος για να περιοριστούν οι επιδράσεις του είναι ο περιορισμός της κατανάλωσής του.

• Κύμινο-Κάρυ

Η μυρωδιά του κυμίνου και του κάρυ μπορεί να παραμείνει στο ανθρώπινο σώμα για μέρες. Πάντως, μπορεί κανείς να περιορίσει την επίδρασή τους καταναλώνοντας λίγο τζίντζερ.

• Σκόρδο

Η μυρωδιά του σκόρδου, και ιδιαίτερα αν έχει καταναλωθεί ωμό, μπορεί να παραμείνει στο ανθρώπινο σώμα για μέρες. Και αυτό γιατί, πέρα από τις ενώσεις του θείου, περιέχει και άλλη μία που απελευθερώνεται όταν το σκόρδο κόβεται και το οποίο εν συνεχεία και αφού έχει καταναλωθεί μετατρέπεται σε άλλες ουσίες που προκαλούν τη δημιουργία βακτηριδίων. Τα τελευταία αναμειγνύονται με τον ιδρώτα, με τα γνωστά αποτελέσματα. Και αν γαι το ζήτημα της αναπνοής λύση δεν υπάρχει, στο θέμα του ιδρώτα μπορεί να βοηθήσει το ξύδι μηλίτης ή οποιοδήποτε άλλο λευκό ξύδι, αν απλωθεί στην περιοχή της μασχάλης. 

• Σπαράγγια

Τα σπαράγγια κάνουν το σώμα να μυρίζει ιδιαίτερα έντονα, καθώς η τροφή διασπάται στο πεπτικό σύστημα. Λύση για να το σώσει κανείς δεν υπάρχει, γι' αυτό συστήνεται η κατανάλωση σπαραγγιών με σύνεση.

• Μπρόκολο, Λάχανο, Λαχανάκια Βρυξελλών

Περιέχουν μεγάλες ποσότητες ενώσεων του θείου και είναι λογικό να κάνουν το σώμα να μυρίζει. Ο μόνος τρόπος για να περιοριστούν, έστω και λίγο, οι επιδράσεις τους είναι το καλό βράσιμο.

• Κρεμμύδια

Μέχρι τα κρεμμύδια να αποβληθούν από το ανθρώπινο σώμα, δεν σταματούν να το κάνουν να μυρίζει. Ενας τρόπος για να περιορίσει κανείς τη μυρωδιά τους είναι τα σοτάρει, ή να τα περάσει με λίγο λάδι πριν τα καταναλώσει.

• Τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες

Πάνω από πέντε γραμμάρια φυτικών ινών την ημέρα, όσο παράξενο και αν ακούγεται, είναι δυνατό να προκαλέσουν δυσάρεστες οσμές, καθώς περιέχουν υδρογόνο, διοξείδιο του άνθρακα και μεθάνιο. Ενας τρόπος για να περιοριστεί η επίδρασή τους είναι το να πίνει κανείς αρκετό νερό μετά την κατανάλωσή τους.

• Κόλιανδρος

Ο κόλιανδρος προκαλεί δυσάρεστες μυρωδιές λόγω της ένωσης σολοτόνης που περιέχει. Ενας τρόπος για να περιορίσει κανείς την επίδρασή του είναι να ταμπονάρει τις μασχάλες του με ένα μείγμα από μαγειρική σόδα και χυμό λεμονιού, που σκοτώνει τα βακτήρια.

• Ντούριαν

Πρόκειται για ένα ασιατικό φρούτο, που όσοι το έχουν δοκιμάσει θα έχουν αντιληφθεί τις επιδράσεις του στην οσμή τους... Η μυρωδιά που αναδίδει το σώμα μετά την κατανάλωσή του είναι έως και φρικτή. Ενας τρόπος για να την περιορίσει κανείς είναι η κατανάλωση εσπεριδοειδών...

• Καφές

Και όμως ο καφές κάνει το σώμα να μυρίζει. Η καφεΐνη διεγείρει το κεντρικό νευρικό σύστημα, κάνοντας τους ιδρωτοποιούς αδένες να ενεργοποιούνται. Επίσης, είναι πολύ όξινος, με αποτέλεσμα να στεγνώνει το στόμα. Και ως γνωστόν, όταν το σάλιο λείπει αναπτύσσονται στο σώμα βακτήρια που τρέφονται από τις ενώσεις του θείου, δημιουργώντας έτσι δυσάρεστη αναπνοή.

iefimerida.gr

Ένα εντυπωσιακό 3D animation επιτρέπει στον θεατή να ταξιδέψει στην «περιοχή χάος», όπως την έχουν ονομάσει οι επιστήμονες, του Κόκκινου Πλανήτη. Πρόκειται για τα χάιλαντς του Άρη, μια περιοχή κοντά στον Ισημερινό του Κόκκινου Πλανήτη στην οποία βρίσκονται δεκάδες, μπορεί και εκατοντάδες, λόφοι και όρη τα μεγαλύτερα εκ των οποίων έχουν ύψος δύο χιλιάδες μέτρα. Η περιοχή του χάους έχει μέγεθος περίπου 36 χιλιάδων τετραγωνικών χλμ. Με δεδομένα από τον ευρωπαϊκό δορυφόρο Mars Express που εξερευνά τον Άρη ειδικοί του Γερμανικού Κέντρου Αεροδιαστήματος δημιούργησαν ένα 3D βίντεο που επιτρέπει στον θεατή να «πετάξει» πάνω από τα αρειανά χάιλαντς.

ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ:

Ο κίνδυνος της χρεοκοπίας που τρομάζει τις αγορές και θέτει την Ελλάδα ξανά στο στόχαστρο δεν είναι απαραίτητα τόσο απευκταία κατάσταση για τις χώρες που καταλήγουν στο «κόκκινο».

Όπως αναφέρει η Deutsche Welle, μια νέα επιστημονική μελέτη δείχνει πως οι επερχόμενες γενιές δεν χάνονται από προσώπου γης, όταν μια χώρα έχει περάσει από τη στενωπό της χρεοκοπίας.
Πρόκειται για ένα θέμα στο οποίο συγκρούονται οι απόψεις οικονομολόγων, πολιτικών και δημοσιογράφων από το ξέσπασμα της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη. Όταν μια βιομηχανική χώρα δεν μπορεί να πληρώσει τα χρέη της και κηρύσσει πτώχευση, πρόκειται για οικονομική καταστροφή ή για ελάφρυνση για τους κατοίκους της;

Καθαρή απάντηση στο ερώτημα δεν έδωσε ούτε το κούρεμα χρέους της Ελλάδας, το μοναδικό στην ΕΕ. Αρχές του 2012 η Ελλάδα διέγραψε τμήμα του χρέους της παίρνοντας δημοσιονομική ανάσα, αλλά από τότε η ελληνική οικονομία πήρε την κατιούσα και μέχρι σήμερα η χώρα δεν μπορεί να εξυγιάνει τα δημοσιονομικά της.

Μικρό οικονομικό θαύμα

Αναζητώντας διδάγματα για το παρόν, δύο οικονομολόγοι, η καθηγήτρια στο Χάρβαρντ Κάρμεν Ράινχαρτ και ο Γερμανός συνάδελφός της Κρίστοφ Τράμπες, ανέλυσαν μια σειρά από χρεοκοπίες του παρελθόντος θέτοντας το εξής βασικό ερώτημα: πώς επιδρά μια απομείωση χρέους ή χρεοκοπία μιας χώρας στην ανάπτυξη και στην ευημερία του λαού της; Η απάντηση υπάρχει σε μια ερευνητική μελέτη των δύο οικονομολόγων με τον τίτλο «A distant mirror of debt, default and relief», που μόλις δημοσιεύτηκε και στην οποία γίνεται αναφορά στην αυστριακή εφημερίδα Der Standard.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, υποστηρίζουν οι δύο συγγραφείς, οι χρεοκοπίες επιφέρουν ένα μικρό οικονομικό θαύμα. Χώρες που κηρύσσουν στάση πληρωμών και -με ή χωρίς τη συναίνεση των δανειστών τους-κουρεύουν τμήμα του χρέους τους αναπτύσσονται στη συνέχεια με γρηγορότερο ρυθμό απ' ό,τι πριν.

Τι δείχνει το παρελθόν

Στη μελέτη τους οι Ράινχαρτ και Τρέμπες ανέλυσαν συνολικά 47 χρεοκοπίες χωρών, οι περισσότερες στο διάστημα του Μεσοπολέμου και στη Λατινική Αμερική των δεκαετιών του '80 και του '90. Από τα 47 κράτη, τα 39 κατέγραψαν γοργούς ρυθμούς ανάπτυξης μετά την κήρυξη μερικής ή ολικής στάσης πληρωμών. Σε 6 περιπτώσεις παρατηρήθηκε στασιμότητα και μόνο σε δύο χώρες συρρικνώθηκε η οικονομία.

Τα αξιοπερίεργο είναι ότι η ανάπτυξη κινήθηκε με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Στα πρώτα 4 χρόνια μετά την χρεοκοπία στο διάστημα του μεσοπολέμου ο μέσος όρος ήταν της τάξης του 16% και στις χώρες της Λατινικής Αμερικής 9%. Οι δύο οικονομολόγοι αποδεικνύουν με βάση ιστορικά δεδομένα ότι η διαγραφή χρεών έλαβε μεγάλες διαστάσεις.

Το 1934 πολλές ευρωπαϊκές χώρες δήλωσαν ότι δεν θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν άλλο τα δάνεια από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο έναντι της Βρετανίας και των ΗΠΑ. Και ενώ για παράδειγμα το χρέος της Αυστρίας ήταν σχετικά μικρό, 23 εκ. δολάρια το 1934, η Γαλλία εξοικονόμησε ποσό της τάξης των δισεκατομμυρίων, μειώνοντας το χρέος της κατά 50% μετά το 1934.

«Καθαρό κούρεμα»

Μια συνηθισμένη αντίρρηση για τις διαγραφές χρεών είναι ότι ναι μεν οι βιομηχανικές χώρες εξοικονομούν μικροπρόθεσμα χρήματα, μακροπρόθεσμα όμως «υποφέρουν» γιατί μετά τη χρεοκοπία κανείς δεν τις εμπιστεύεται, αφού έχουν διακινδυνεύσει την αξιοπιστία τους. Αλλά και αυτό φαίνεται να μην ισχύει, σύμφωνα με την μελέτη.
Μετά από μια χρεοκοπία το 1980 χρειάζονταν 4 χρόνια για να πάρει η χώρα νέα δάνεια. Την δεκαετία του '90 οι χώρες που κήρυξαν στάση πληρωμών πήραν σχεδόν αμέσως φρέσκο χρήμα. Για τους νέους δανειστές ήταν προφανώς αδιάφορο εάν οι προηγούμενοι «αιμορράγησαν».

Το συμπέρασμα

Το συμπέρασμα της μελέτης των Ράινχαρντ και Τρέμπερ είναι σαφές: όταν οι χώρες είναι υπερχρεωμένες, εκείνο που χρειάζεται είναι ένα καθαρό κούρεμα και όχι μακροχρόνιοι πολιτικοί τακτικισμοί. Βέβαια, σε όλα αυτά αναμένεται πολύ γρήγορα και ο αντίλογος, δεδομένου ότι η Ράινχαρτ γίνεται αντικείμενο στενής επιστημονικής παρακολούθησης, αφότου ανακαλύφθηκε ότι σε δημοσιεύσεις της μετά το 2013 με θέμα το χρέος, τις οποίες έκανε μαζί με τον οικονομολόγο Κένεθ Ρογκόφ, καθηγητή στο Χάρβαρντ, υπήρχαν πολλά λάθη.

Η Κοπεγχάγη έχει τη μικρή γοργόνα, το γλυπτό που περνά τα πάνδεινα από τους βανδαλιστές οι οποίοι συχνά- πυκνά το καταστρέφουν. Τώρα οι Μπαχάμες απέκτησαν τη δική τους... μεγάλη γοργόνα. Ενα μοναδικό άγαλμα που ξεπερνά τα πέντε μέτρα σε ύψος, το οποίο όμως τοποθετήθηκε μέσα στη θάλασσα.

Στο βυθό ένα κορίτσι από τις Μπαχάμες, ύψους 5,10 μ., έχει γονατίσει και στηρίζει το «ταβάνι» της επιφάνειας του νερού με τους ώμους του. Είναι το «Ocean Atlas», το τελευταίο έργο του Τζέισον ντεΚερ Τέιλορ, ο οποίος ειδικεύεται στα υποβρύχια γλυπτά. Το υπέροχο άγαλμα τοποθετήθηκε στις αρχές του μήνα στην ακτή του Νασάου στις Μπαχάμες και είναι εμπνευσμένο βέβαια από τον Ατλαντα, τον τιτάνα της ελληνικής μυθολογίας τον οποίο ο Δίας τιμώρησε να κρατά τον ουράνιο θόλο στους ώμους του αιώνια. 

Κατασκευασμένο από ειδικό τσιμέντο υψηλής πυκνότητας, ώστε να μην επηρεάζεται στο νερό, σχεδιασμένο ώστε να αντέξει και εκείνο για εκατοντάδες χρόνια, το γλυπτό είναι ταυτόχρονα και ένας τεχνητός ύφαλος για τη θαλάσσια ζωή. 

Ζυγίζει 60 τόνους, συναρμολογήθηκε μέσα στη θάλασσα και είναι το μεγαλύτερο άγαλμα που έχει τοποθετηθεί κάτω από την επιφάνεια του νερού σύμφωνα με τον Τέιλορ. Μοντέλο του ήταν η Καμίλα, μία ντόπια μαθήτρια.

Οι έφηβοι ως γνωστόν έχουν μια εξαιρετική ικανότητα να κοιμούνται επί ώρες. Αλλά ένα νεαρό κορίτσι υποφέρει από μια σπάνια πάθηση που την αναγκάζει να κοιμάται επί 22 ώρες την ημέρα.

Η Μπεθ Γκούντιερ, 20 ετών, πάσχει από το σύνδρομο  Kleine-Levin, γνωστό ως το σύνδρομο της «Ωραίας Κοιμωμένης» το οποίο έχει διαλύσει τη ζωή της.

Το σύνδρομο Kleine-Levin, γνωστό και ως σύνδρομο της «Ωραίας Κοιμωμένης» είναι μια νευρολογική διαταραχή που συνήθως εμφανίζεται στην ηλικία της εφηβείας και προκαλεί στον ασθενή συνεχή ύπνο για περίπου είκοσι δύο ώρες την ημέρα! Η κατάσταση του συνεχόμενου ύπνου παρουσιάζεται συνήθως κάθε πέντε εβδομάδες και μπορεί να διαρκέσει από μία μέχρι τρεις εβδομάδες.

Το πρόβλημα είναι ότι ο ασθενής ακόμα και τις δύο ώρες που δεν κοιμάται βρίσκεται σε μία κατάσταση σύγχυσης που με δυσκολία μπορεί να ξεχωρίσει την πραγματικότητα από το όνειρο και χρειάζεται 24ωρη φροντίδα.

Η 20χρονη Μπεθ περιέγραψε στην εκπομπή πόσο βασανιστική έγινε η ζωή της, αφότου ασθένησε από το σύνδρομο της «Ωραίας Κοιμωμένης». Η κοπέλα τόνισε ότι δεν μπορεί πια να κάνει ό,τι κάνει κάθε κοπέλα στην ηλικία της, αφού το να βγαίνει έξω ή το να παρακολουθεί τα μαθήματα στο πανεπιστήμιο είναι πια αδύνατο.

Η μητέρα της 20χρονης, την συνόδευσε στην εκπομπή και δήλωσε ότι και για την οικογένεια της Μπεθ η ζωή έχει γίνει δύσκολη, μετά την ασθένεια της κόρης της, αφού η ίδια η μητέρα αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την εργασία της προκειμένου να προσέχει την κόρη της, αλλά επίσης τόνισε, πόσο απελπιστικό είναι για μια μητέρα να βλέπει το παιδί της, ακόμα και όταν δεν κοιμάται, να κάθεται απλά στον καναπέ ή στο κρεβάτι και να παρακολουθεί τηλεόραση.

Αυτό συμβαίνει επειδή εξαιτίας της κατάστασης που βιώνουν οι πάσχοντες από το σύνδρομο, συχνά υποφέρουν και από κατάθλιψη.

Η Μπεθ μίλησε στην εκπομπή, όχι τόσο για την ζωή που ζει με το σύνδρομο της «Ωραίας Κοιμωμένης», όσο για το κομμάτι της ζωής που δεν ζει, αφού περνάει τον περισσότερο χρόνο της κοιμισμένη!

Σύμφωνα με τους επιστήμονες το σύνδρομο Kleine-Levin είναι πολύ σπάνιο με 1.000 ασθενείς σε όλο τον κόσμο, το 70% των οποίων είναι άντρες. Τα αίτια της ασθένειας παραμένουν άγνωστα και δεν υπάρχει θεραπεία, αλλά το μόνο ενθαρρυντικό είναι ότι η διάρκεια της ασθένειας είναι δέκα με δεκαπέντε χρόνια.

iefimerida.gr

Η καθηγήτρια Παναγιώτα Ατζακά-Ασημακοπούλου μιλάει για τις επιρροές και τις συγκρίσεις - Τι δείχνει το ψηφιδωτό της Αμφίπολης - Ποιες οι επιρροές και οι συγκρίσεις με τη Βεργίνα

Ο ψηφοθέτης που φιλοτέχνησε το ψηφιδωτό του τάφου στον λόφο Καστά της Αμφίπολης «αναμφισβήτητα ήταν ένας πολύ σημαντικός καλλιτέχνης», λέει στο «Βήμα» η κυρία Παναγιώτα Ατζακά-Ασημακοπούλου, ομότιμη καθηγήτρια στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ - Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών.

Προφανώς, όπως εξηγεί, είχε ένα ζωγραφικό πρότυπο, θα πρέπει όμως να έχουμε υπόψη μας ότι το φυσικό υλικό (βότσαλο) δεν είναι δυνατόν να αποδώσει στον ίδιο βαθμό με τον χρωστήρα του ζωγράφου την πλαστικότητα, τις φωτοσκιάσεις, την προοπτική.

«Τη μεγάλη διαφορά μπορεί κανείς να την αντιληφθεί καθαρά αν συγκρίνει την αριστουργηματική τοιχογραφία του τάφου της Περσεφόνης στις Αιγές, στην οποία απεικονίζεται το ίδιο θέμα, με το ψηφιδωτό της Αμφίπολης. Πρόκειται προφανώς για δύο διαφορετικές τέχνες. Παρ' όλα αυτά είναι εμφανής (και επιτυχής) η προσπάθεια του ψηφοθέτη στον τάφο του λόφου Καστά να αποδώσει ζωγραφικό αποτέλεσμα, παρά τις δεσμεύσεις που του επιβάλλει το φυσικό σκληρό υλικό» λέει χαρακτηριστικά.

Στα πρόσωπα των τριών μορφών (Ερμής, Πλούτωνας, Περσεφόνη) αποδίδονται, παρατηρεί, με αξιοθαύμαστο τρόπο τόσο η ένταση όσο και η δραματικότητα της στιγμής. «Εξάλλου, με τη στροφή του κεφαλιού της Περσεφόνης και την κίνηση του χεριού της, αυτήν ακριβώς την καίρια δραματική στιγμή επιδιώκει να αποτυπώσει ο ψηφοθέτης - την απελπισία της, σαν να ζητεί βοήθεια από τον κόσμο των ζωντανών στην πορεία της προς τη Δύση, προς τον Κάτω Κόσμο».

Σύγκριση

Τα βοτσαλωτά ψηφιδωτά του ελλαδικού χώρου (που προέρχονται από την Όλυνθο, τη Σικυώνα, την Κόρινθο, την Ερέτρια κ.α.) διακρίνονται ήδη από τον όψιμο 5ο αι. π.Χ. και το πρώτο μισό του 4ου από τεχνική και συνθετική πληρότητα.

Όμως, όπως τονίζει η κυρία Ατζακά-Ασημακοπούλου, τα ψηφιδωτά των πλούσιων οικιών της Πέλλας είναι που σηματοδοτούν μια νέα φάση εξέλιξης του διακοσμητικού αυτού είδους: οι μορφές αποδίδονται με μεγαλύτερη πλαστικότητα, τα χρώματα είναι περισσότερα και φωτεινότερα, επιχειρούνται φωτοσκιάσεις και προοπτικές αποδόσεις, και γενικά επιδιώκεται ζωγραφικό αποτέλεσμα (αφού όλα αυτά τα στοιχεία είναι κατ' εξοχήν στοιχεία της ζωγραφικής).

«Στο ίδιο καλλιτεχνικό κλίμα δημιουργεί το έργο του και ο ψηφοθέτης της Αμφίπολης. Το καταλαβαίνει κανείς καλύτερα αν το συγκρίνει π.χ. με την παράσταση της Αρπαγής της Ελένης από τον Θησέα στη λεγόμενη "οικία της Αρπαγής της Ελένης" στην Πέλλα, ένα συγγενικό δηλαδή εικονογραφικό θέμα (αρπαγή).

Παρά το γεγονός ότι εκεί υπάρχει διαφορετικό εικονογραφικό πρότυπο, η αντιπαραβολή των δύο έργων εντοπίζει τα ίδια τεχνοτροπικά στοιχεία: την ένταση στην κίνηση και την απόδοση της δραματικότητας της στιγμής·την προσοχή στο χρώμα την αίσθηση του βάθους και τις φωτοσκιάσεις» επισημαίνει.

Μια άλλη σημαντική καινοτομία στα ψηφιδωτά των οικιών της Πέλλας είναι η τάση των ψηφοθετών, προκειμένου να περιορίσουν την ασυνέχεια του φυσικού υλικού (του βότσαλου), να πειραματίζονται με διάφορα τεχνητώς κομμένα υλικά (όπως στρογγυλές ψηφίδες, λεπτές ελικοειδείς ταινίες από ψημένο πηλό και λεπτά μολύβδινα ελάσματα), επιτυγχάνοντας έτσι να αποδώσουν καλύτερα τα περιγράμματα και τις λεπτομέρειες. «Το χαρακτηριστικό αυτό δεν φαίνεται να υπάρχει στο ψηφιδωτό της Αμφίπολης - και το επισημαίνω με μεγάλη επιφύλαξη, εφόσον δεν έχω δει το ψηφιδωτό» λέει.

Στο ψηφιδωτό της Αμφίπολης η απόδοση της προοπτικής και της τρίτης διάστασης είναι ιδιαίτερα εμφανής στις μορφές του Ερμή και της Περσεφόνης, «καθώς αυτές κινούνται με ορμή και αντιθετικά. Η προοπτική αυτή απεικόνιση επιτυγχάνεται με τις διάφορες συνιζήσεις των σωμάτων, τις αλληλοκαλύψεις τους, τις ελαφρές φωτοσκιάσεις, την αλλαγή των χρωματικών τόνων».

Όταν ζητήσαμε από την κυρία Ατζακά-Ασημακοπούλου να επιχειρήσει κάποια υπόθεση για το «γαλάζιο» μάτι του αλόγου στο άρμα του Πλούτωνα, απέφυγε οποιοδήποτε σχόλιο. Στο μεταξύ, δεν λείπουν εκείνοι που έχουν σπεύσει να δουν μια «ιδιαιτερότητα», συνδέοντας με κάποιες αναφορές περί γαλάζιων ματιών του Μεγάλου Αλέξανδρου ή περί διχρωμίας των ματιών του αλόγου του, του Βουκεφάλα.

Οι ψηφοθέτες-καλλιτέχνες

Από την εποχή της ακμής του βοτσαλωτού ψηφιδωτού γνωρίζουμε έναν μόνον ψηφοθέτη, τον Γνώσι. Αυτός υπογράφει («Γνώσις επόησεν») το ψηφιδωτό με το κυνήγι του ελαφιού, το οποίο κοσμούσε τον ανδρώνα της «οικίας της Αρπαγής της Ελένης» στην Πέλλα.

Τα μέσα του 3ου π.Χ. αιώνα σηματοδοτούν τη σπουδαιότερη φάση στην εξέλιξη της διακοσμητικής τέχνης του ψηφιδωτού, με την εισαγωγή της τεχνικής της κομμένης ψηφίδας, γνωστής με τον όρο «opus tessellatum» (από τη λέξη tessella ή tessera, δηλαδή πετρούλα κομμένη από τις τέσσερις πλευρές).

Σε ψηφιδωτά αυτής της τεχνικής, που φθάνουν σε υψηλότατο σημείο ακμής στα όψιμα ελληνιστικά χρόνια, βρίσκουμε συχνότερα υπογραφές ψηφοθετών. Οι σημαντικότεροι προέρχονται από την Αλεξάνδρεια, την Πέργαμο, τη Δήλο και την Πομπηία.

Τη στιγμή που ο θανατηφόρος ιός εξαπλώνεται με τρομακτική ταχύτητα, οι επιστήμονες προσπαθούν να τον αντιμετωπίσουν αναζητώντας τα αίτια και την προέλευσή του

Σύμφωνα με δημοσίευμα του BBC, το κρέας άγριων ζώων κρύβεται πιθανότατα πίσω από το νέο ξέσπασμα του θανατηφόρου ιού, από τον οποίο τουλάχιστον 4.500 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους μέχρι σήμερα.

Όπως αναφέρει το βρετανικό δίκτυο, η οικογένεια του «ασθενή μηδέν», του πρώτου δηλαδή γνωστού θύματος του ιού, κυνηγούσε και κατανάλωνε νυχτερίδες, οι οποίες είναι γνωστοί φορείς του ιού Έμπολα.

Μπορεί λοιπόν η κατανάλωση του κρέατος άγριων ζώων, κοινή στην Αφρική, να είναι η αιτία της νέας κρίσης;

Η προέλευση του νέου ξεσπάσματος έχει εντοπιστεί στο χωριό Gueckedou της Γουινέας, αναφέρει το BBC, ενώ ο «ασθενής μηδέν» εκτιμάται ότι είναι ένα παιδάκι δυο ετών, που πέθανε στις 6 Δεκεμβρίου του 2013.

Το ρεπορτάζ του BBC αναφέρει ότι οι άνθρωποι στις περιοχές αυτές, κυνηγούν άγρια ζώα για τροφή, γεγονός που σημαίνει ότικαταναλώνουν συχνά επικίνδυνο κρέας, που φέρει ασθένειες και ιούς.

Επιστήμονες εξετάζουν το σενάριο αυτό, αναζητώντας λύσεις για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του ιού.

Το δημοσίευμα πάντως αναφέρει ότι περισσότερες από 100.000 νυχτερίδες καταναλώνονται κάθε χρόνο στη Γκάνα, για παράδειγμα.

Παρόμοια δημοσιεύματα έχουν κάνει την εμφάνισή τους και σε αμερικανικά ΜΜΕ, όπως η Washington Post.

Ο αζουρίτης -ως πρώτη ύλη για την παρασκευή του εντυπωσιακού μπλε που μας θάμπωσε στο ψηφιδωτό της «Αρπαγής της Περσεφόνης» στον τάφο της Αμφίπολης και μας μάγεψε στα επιζωγραφισμένα επίκρανα, τις παραστάδες και τους ρόδακες των θαλάμων του ταφικού διαδρόμου- φαίνεται να έφτανε από πολύ κοντά στους αρχαίους καλλιτέχνες που μεγαλούργησαν στην εντυπωσιακή κατασκευή του Δεινοκράτη στον λόφο Καστά, γράφει η δημοσιογράφος Αριάδνη Παπαφωτίου στο protagon.gr.

Και συνεχίζει στο άρθρο της η δημοσιογράφος:

Ως ακατέργαστο ορυκτό, μαζί με το χρυσάφι, αφθονούσε στα γειτονικά αρχαία μεταλλεία της Αλιστράτης.
Ο τριμμένος αζουρίτης ή «κυανός», κατά τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο, εξόπλιζε με δυναμική χρωματική εκφραστικότητα την πλούσια παλέτα των καλλιτεχνών της ελληνιστικής περιόδου. Με τη σκόνη του, λάδια και κεριά, οι αρχαίοι τεχνίτες παρασκεύαζαν το ζωντανό μπλε των θαυμαστών διακοσμήσεων σε δημόσια κτίρια, αγάλματα, οικίες και λατρευτικούς τους χώρους.

Από τα χρυσωρυχεία της Αλιστράτης
Τα άγνωστα στους περισσότερους μεταλλεία χρυσού των Μακεδόνων έξω από την Αλιστράτη Σερρών απέχουν μόλις 20 χιλιόμετρα από την Αμφίπολη και φαίνεται πως δεν ενίσχυαν μόνο τα αποθέματα του μακεδονικού θησαυροφυλακίου με το ευγενέστερο των μετάλλων.
Ο ορυκτός αζουρίτης, με το μοναδικό γαλάζιο χρώμα, έχει τεκμηριωμένη παρουσία στις λαβυρινθώδεις στοές τους, με κομμάτια του πετρώματος να περιλαμβάνονται και στα σύγχρονα εκθέματα του Σπηλαίου Αλιστράτης, ως χαρακτηριστικά δείγματα των ορυκτών της περιοχής.

Οι άγνωστες στοές
Τα μεταλλεία της Αλιστράτης, γνωστά ως «τρύπες» στους κατοίκους, δεν αναφέρονταν σε καμία γραπτή ή προφορική μαρτυρία που να τα συνέδεε με μεταλλευτική δραστηριότητα στο ιστορικό παρελθόν.

Μέχρι το 1990 δεν απασχόλησαν καν την επιστημονική κοινότητα, ώσπου ο Αθ. Χατζηκύρκου, διδάκτωρ Γεωλογίας, εκτελώντας ερευνητικό πρόγραμμα του ΙΓΜΕ τα κατέγραψε, εντοπίζοντας μεταλλοφόρες εμφανίσεις υψηλής περιεκτικότητας κυρίως σε χρυσό, αλλά και σίδηρο, χαλκό (οξείδιό του ο αζουρίτης) και ασήμι. Έτσι δόθηκε και η πρώτη εξήγηση του ρόλου τους.
Τότε χαρτογραφήθηκε μερικώς και το σύνθετο δίκτυο των δαιδαλωδών στοών τους, συνολικού μήκους 1.600 μέτρων. Η εξόρυξη χρυσού διαπιστώθηκε πως ήταν έντονη τη Μακεδονική Περίοδο (5ος και 4ος αι. π.Χ.), οπότε και εξαντλήθηκε το ορυχείο.

Σύνδεση
Με παρεμβάσεις που θα τα καθιστούσαν επισκέψιμα, τα λαβυρινθώδη μακεδονικά μεταλλεία χρυσού, που τροφοδότησαν και με ζωηρό κυανό τις αρχαίες ζωγραφικές παλέτες, θα μπορούσαν να αποτελέσουν ισχυρό τουριστικό «τρίδυμο», μαζί με τον αρχαιολογικό χώρο της Αμφίπολης και το μοναδικής ομορφιάς Σπήλαιο της Αλιστράτης.

Ποια είναι η δημοσιογράφος

H Aριάδνη Παπαφωτίου σπούδασε Φυσική στο ΑΠΘ για να γίνει μετεωρολόγος, αλλά σύντομα αφοσιώθηκε στην αποτύπωση και ερμηνεία των συμβάντων της ειδησεογραφικής τροπόσφαιρας του νομού Σερρών και της Βόρειας Ελλάδας. Από το 1989 μέχρι σήμερα έχει καλύψει χιλιάδες θέματα παντός είδους στην περιοχή της και στο εξωτερικό, για λογαριασμό της ΕΤ3. Έγραψε σε εφημερίδες, περιοδικά, έκανε ραδιόφωνο, έχει το blog της, είναι εθελόντρια, ταξίδεψε, συνδικαλίστηκε, δίδαξε, διακρίθηκε, και δηλώνει «μη κουρασμένη». Τον Ιούνιο του 2013, μαζί με άλλους 2.656, απολύθηκε χωρίς απόλυση από την ΕΡΤ που κατήργησαν. Έχει τρία παιδιά και σκέφτεται σοβαρά να υιοθετήσει κι έναν σκύλο.

Η Αριάδνη Παπαφωτίου -πρώην εργαζόμενη της ΕΤ3- αρνήθηκε να υποβάλει αίτηση για πρόσληψη στον ενδιάμεσο φορέα της δημόσιας τηλεόρασης, γράφοντας ένα συγκλονιστικό κείμενο με αυτή την αφορμή.

Ο χάρτης της περιοχής. Διακρίνονται η Αμφίπολη και η Αλιστράτη

iefimerida.gr