Τα τοπία της Δυτικής Φθιώτιδας - ΕΠΑΛ Μακρακώμης ΒΙΝΤΕΟ
Στα πλαίσια πολιτιστικού προγράμματος με τίτλο «Τα τοπία της Δυτικής Φθιώτιδας μέσα από τη ζωγραφική ντόπιων καλλιτεχνών» οι μαθητές/τριες του ΕΠΑΛ Μακρακώμης ασχολήθηκαν με την παρατήρηση και την περιγραφή έργων ζωγραφικής ντόπιων καλλιτεχνών που είχαν ως πηγή έμπνευσης τα τοπία της Δυτικής Φθιώτιδας. Οι μαθητές έγραψαν το κείμενο της αφήγησης αλλά και φωτογράφισαν τα τοπία της ιδιαίτερης πατρίδας τους σε μια προσπάθεια αφενός ανάδειξης του έργου των καλλιτεχνών και της περιοχής, αφετέρου εξάσκησής τους στον κειμενικό τύπο της περιγραφής με συγκεκριμένο στόχο: την παρουσίαση των έργων σε ειδική εκδήλωση του σχολείου και τη δημιουργία μικρής ταινίας για την προβολή της περιοχής μέσα από την καλλιτεχνική δημιουργία σε συνεργασία με την Επιτροπή Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής του Δήμου Μακρακώμης-Σπερχειάδας.
Αφήνοντας τη Λαμία κινούμαστε δυτικά, με τον Σπερχειό στ' αριστερά μας και το υπέροχο πλατανόδασος που αλλάζει χρώματα κάθε εποχή, περνάμε από το Καστρί και τη Μάκρη και οδεύουμε προς Μακρακώμη και Σπερχειάδα. Η περιοχή μας περιλαμβάνει πολλά χωριά, μικρά και μεγάλα, όλα όμορφα και γραφικά. Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία και καλλιεργούν σιτηρά, κηπευτικά, καπνό, βαμβάκι, φυστίκια και ακτινίδια. Παράλληλα είναι ανεπτυγμένη η κτηνοτροφία και η πτηνοτροφία. Πολλοί ντόπιοι, άνθρωποι του πνεύματος και εκπαιδευτικοί, ασχολούνται με τον λαϊκό πολιτισμό της περιοχής μας. Καταγράφουν τραγούδια, ήθη, έθιμα, θρύλους και παραδόσεις, συγκεντρώνουν παλιά αντικείμενα, φωτογραφίες, φορεσιές, τα οποία εμπλουτίζουν τα λαογραφικά μουσεία της περιοχής μας.
Η καλλιτεχνική έκφραση της Δυτικής Φθιώτιδας εκπροσωπείται επάξια από πολλούς καλλιτέχνες. Μία απ' αυτούς είναι η Ιωάννα Ξέρα, εκπρόσωπος της ναΐφ τέχνης, η οποία σε πάμπολλους πίνακές της έχει απεικονίσει τα τοπία της Δυτικής Φθιώτιδας στις διάφορες εποχές του χρόνου. Βλέπει κανείς τα βουνά και τις πεδιάδες καταπράσινα από τη βλάστηση, με δέντρα και λουλούδια. Τα χωράφια συνήθως την εποχή του οργώματος ή του θερισμού και τους ανθρώπους του μόχθου να τα καλλιεργούν με τα ζώα και χωρίς τεχνικά μέσα, όμως όλοι μαζί να βοηθούν ο ένας τον άλλο και στο χωράφι και στις άλλες δουλειές, όπως για παράδειγμα στην επισκευή της στέγης. Τα σπίτια είναι πέτρινα, μεγάλα και μικρά, με όμορφα μπαλκονάκια, χτισμένα κοντά κοντά ενώ κεντρική θέση έχουν το σχολείο και η Εκκλησία του χωριού.
Μπορεί οι δουλειές να ήταν δύσκολες, να μην υπήρχαν οι σημερινές ευκολίες αλλά δεν έλειπαν οι ευχάριστες στιγμές, τα γλέντια με κάθε αφορμή. Χριστούγεννα, Αποκριές, Πάσχα, αγροτικές εργασίες, αρραβώνες, γάμους, βαφτίσια, ονομαστικές γιορτές, πανηγύρια. Αυτές ήταν οι αφορμές να ξεσκάσουν, να ξεκουραστούν από τη σκληρή αγροτική ζωή, να φάνε, να πιούνε, να τραγουδήσουν και να χορέψουν. Ήταν, όμως, και η ευκαιρία για τα νέα παιδιά να ντυθούν, να στολιστούν και να γνωριστούν μεταξύ τους καλύτερα. Ακόμη και τα χρώματα των ρούχων των ανθρώπων στους πίνακες φαίνονται διαφορετικά ανάλογα με την περίσταση. Σκούρα χρώματα (μπλε, καφέ, μαύρο) για την καθημερινή δουλειά στα χωράφια και στο σπίτι, χρωματιστά όμορφα ρούχα για τις γιορτές και τα γλέντια (κόκκινα, πράσινα, γαλάζια και ροζ).
Οι πίνακες αυτοί μας γεννούν πολλά συναισθήματα: νοσταλγία για ένα όμορφο αλλά και δύσκολο παρελθόν που έζησαν οι παππούδες μας, μια ζωή απλή έξω στη φύση με δυσκολίες, φτώχεια αλλά και χαρές και ξενοιασιά. Έκπληξη γιατί κάποιες πλευρές αυτής της ζωής επιβιώνουν ακόμα και σήμερα. Αγάπη γι' αυτό τον τόπο, για τις όμορφες γωνιές του, τα χρώματά του, τον ήλιο και το χιόνι του, αλλά και τους ανθρώπους του.